SANAT KURUMLARI

Burdur Arkeoloji Müzesi

Burdur Arkeoloji Müzesi

0248 233 10 42
Özgür Mah. Halk Pazarı Cad. Nu:3 BURDUR

1956 Yılında Burdur ve çevresindeki eski eserler, Bulguroğlu (Pirkulzade) Medresesinin ayakta kalan tek yapısı olan kütüphane binasında toplanarak koruma altına alınmış ve böylece müzenin ilk çekirdeği oluşturulmuştur. Burdur Müzesinin teşhir salonlarının ilk defa 12 Haziran 1969 yılında ziyarete açılmıştır.

Bu gün 60 bine varan eski eser sayısıyla Burdur Müzesi Ülkemizin ilk 10 – 15 müzesi arasında bulunmaktadır. Zengin bir koleksiyona sahip olan Burdur Arkeoloji Müzesi yerleşim bakımından yetersiz durumda iken 1992 yılında kamulaştırılan yeni yerleşim alanına kavuşturulunca, bu yerde 2001 yılında yeni ek teşhir salonlarının temeli atıldı. Bu projede idare binası, konferans salonu ve diğer üniteleri yerleşkesinde bulunan PİRKULZADE kütüphane binası (18. yy. Osmanlı yapısı ile aynı mimariye uygun görünümü örnek alınarak gerçekleştirilmiştir.

Burdur İli bulunduğu coğrafi konumu bakımından (PİSİDİA) Akdeniz, Ege ve İç Anadolu Bölgesindeki uygarlıkların ortak özelliklerini temsil etmektedir. Müzesindeki Kültür Varlıkları M.Ö. 7. binlerden günümüze kadar 9 bin yıllık bir geçmişin tarih ve kültür hazinesidir.

Burdur Arkeoloji Müzesi bahçede (açık teşhir) ve teşhir salonlarında sergilediği bu seçkin kültür varlıklarını ziyaretçilerine sunmaktadır.

BAHÇE TEŞHİRİ:

 Burdur ve çevresinden getirilmiş olan Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait başta Steller, Mezar Taşları, heykeller ve büstler, yüksek kabartmalar, frizler, lahit ve lahit kapakları, yazıtlı taşlar, çeşitli mimari parçalar vb. kültür varlıkları sergilenmektedir.

TEŞHİR SALONLARI: 

Müzenin teşhir salonları iki katlı (Geriş ve Üst Kat) ana bina içerisinde sergilenen kültür varlıkları öncelikle bunların geldikleri önemli antik kentlere göre düzenlenmiş farklı salonlara bölünmüştür.

Salon Girişinden itibaren bölgemizin önemli antik kentlerinden olan SAGALASSOS antik kentinden son 20 yıla yakın bir zamandır devam etmekte olan arkeolojik kazılar sonucu ortaya çıkarılmış olan kültür varlıklarından Kuzey Batı Heroon yapısını süsleyen dans eden kızlar frizleri karşılamaktadır.

Giriş bölümünden itibaren sola doğru Burdur’un genel arkeolojik yerleşim haritası ve yöreye ait genel tarihi bilgi panosu ve devamında Sagalassos antik kentine ait bilgi panoları, resimler ve bazı çizimleri içeren tanıtım düzenlemesiyle birlikte Sagalassos’un M.S. II. Yy’daki sınırlarını belirleyen Düğer’de bulunmuş sınır taşı ile İmparator – Tiberius Caesar Augustus döneminde (M.Ö. 25 – M.S. 14) Sextus Setidius Libuscidianus tarafından taşıma araçlarının ücretsiz kullanımlarına ve bu hizmetin kimler tarafından hangi güzargahta ne şekilde yapılacağına ilişkin kuralları düzenleyen yazıtlı kitabeler bulunmaktadır. Salonun devamında Sagalassos antik kenti aşağı agoranın kuzeyinde İmparator Hadrian döneminde (M.S. 117 – 138) yapılmış çeşme binasını süsleyen Hera Ephesia, elinde bereket boynuzu taşıyan aristokrat bir kadın veya Tyke ile iki adet zafer tanrıçası Nike heykelleri ve aşağı agora çeşmesinde bulunan hamam ve çeşmelere ait bilgi panoları bulunmaktadır.

Sagalassos salonunun diğer kısmında kentin önemli bir bölümünü oluşturan Helenistik dönemden buyana bir çok değişiklikler gören ve M.S. 2. yüzyılda yeniden inşa edilen yukarı agoranın kuzeyinde M.S. 160 – 180 yıllarına tarihlenen Antoninler Döneminde yapılmış olan çeşme binasının ön cephesini süsleyen Dyonisos, Nemesis, Asklepios, bir kadına ait heykelin ayakları, Kronis ve diğer bir Dyonisos heykeli ve bunların aralarında bu çeşmeye ait restitisyon ve izometrik çizimleri gösteren bilgi ve çizim panoları yer almaktadır. Buradan geçilen ara bir salonda Psidia ve Sagalassos bölgesine ait mezar kültünü yansıtan Ostothek ve sunaklar ile ölü gömme kültlerine ait bilgi panosu yer almaktadır. 

Burdur Arkeoloji Müzesi Sagalassos bölümüne ait bu salonun arka tarafında yerel ve diğer tanrılara ait baş ve büstlerinin sergilendiği kaideler ile seramiği ile ünlü Sagalassos antik kentinin seramik üretim merkezlerine ait bilgi panosu ve pano üzerinde Sagalassos’un kendine has terra sicilita tipi seramiğinin Anadolu ve Akdeniz ülkelerine (Suriye, Ürdün, İsrail, Mısır, Kuzey Afrika, İtalya ve Yunanistan’a kadar) dağılmış olan bölgeler hakkında harita ve bilgi panosu ile bu seramiklerden örnekler bulunan çeşitli saklama kapları, günlük kullanım kapları, özel kullanım kapları ve bunlara ait kalıpların sergilendiği iki vitrin yer almaktadır.

Bu salondaki diğer iki vitrinden bir tanesi genel ve yerel Tanrı ve Tanrıça heykelcikleri ile sagalassos daki din kültünü anlatan bilgi panoları ve diğer vitrinde ise günlük yaşamda kullanılan akla gelebilecek her türlü buluntunun yer aldığı tematik bir sergileme görünmektedir.

Müze girişine göre sağ taraftaki salonda Kibyra ve Kremna antik kentlerinden gelen taş ve mermer ağırlıklı eserler sergilenmektedir.

KİBYRA BÖLÜMÜ: 

M.Ö. 300’ler’de Miliaslı kolonistlerce kurulmuş Pisidia – Kayra – Frigya ve Likya arasına sıkışmış Kibyratis lokal bölgesinde köklü bir devlet geleneği olan önemli bir kenttir Kibyra. Kentin stadyumuna doğru nekropol alanından geçen anıtsal bir yol üzerinde gladyatörlere ait mezarların bulunduğu yerden çıkarılan gladyatör frizlerinin bir film şeridi gibi yan yana sergilenmiş hali ve devamında vahşi hayvanlarla mücadele edilen av sahneleri ve hayvan terbiyecilerinin betimlediği M.S. 2. yüzyıla ait frizler süslemektedir. Yine Kibyra antik kentinden getirilmiş silahşör giyimli başsız bir heykelin sergilenmesi bu gladyatör ve av sahneli frizlerinin görüntülerini biraz daha güçlendirmektedir.

KREMNA BÖLÜMÜ: 

Perslerin Anadolu’yu işgalinden bu yana M.Ö. 6. yüzyıl (546) da kurulmuş daha sonra Roma İmparatorluk döneminde Pisidia bölgesinde varlığı bilinen 5 önemli Roma koloni kentlerinden birisidir Kremna. Bu kent içerisindeki muhtemel bir hamam binasından bulunmuş olan Aphrodite, Leton, Asklepios, Nemesis, Herakles, Büyük Athena, Apollon, Hygia, Giyimli bir kadın ve küçük Athena dan oluşan tanrı ve tanrıça heykelleri bulundukları insitu sıra ile sergilenmektedir.

Bu salonda ayrıca Burdur ili dahilinde bulunan Moatra (Bereket Köyü), Mallos (Karacaören Köyü), Paleopolis (Akören Köyü), Olbasa (Belenli Köyü) Lisinia (İlyas Köyü) ve Takina (Yarışlı Köyü) dan getirilmiş bir çok heykel, lahit ve kapakları, Ostothek, Mezar Stelleri vb. bulunmaktadır. Burada yukarıda belirttiğimiz gibi Müzenin giriş katı Taş eserlerin sergilendiği bir bölüm oluşturulmuştur.

Müzenin 1. katında ise Burdur ilinin 9000 yıllık tarihini kronolojik bir sıra ile yansıtan ve bulunuş merkezlerine göre bir sergileme düzeni çıkıştan sağa doğru ziyaretçiye sunulmaktadır. Bu sıra başta ilimizin ve Anadolu’nun prehistorya tarihine ışık tutan Hacılar Höyük malzemelerinin bulunduğu vitrini ki, bunlar monokrom ve boyalı üstten teknikle elde yapılmış seramikler, taş sleks (Çakmak Taşı) ve Obsidiyen (Doğal Volkanik Cam) malzemeler ile kemikten yapılmış objelerden oluşturmaktadır. 

Devamında yine Hacılar’ın bir dublikatı olan Kuruçay Höyük malzemeleri vardır ki bunlar Hacılar malzemelerinin hemen hemen bir benzeri olmakla birlikte yer yer madenden yapılmış bıçak ve keskilerde bulunmaktadır. Höyücek Höyük malzemeleri bazı ayrıcalıklar göstermekle birlikte hemen hemen hacılar ve Kuruçay malzemelerinin benzerini teşkil etmektedir. Bu gösterişli Hacılar Neolitik döneminin Göller Bölgesinde tek başına bir merkez olmadığı yapılan arkeolojik çalışmalarla ortaya çıktığı tespit edilmiş oluyor. Daha sonra eski tunç evrelerinin özelliklerini taşıyan malzemeleri, Demir Çağı, Geometrik Dönem, Frig, Klasik Çağların malzemeleri ile Helenistik, Roma, Bizans ve Selçuklu dönemlerine ait kültür varlıkları bulunmaktadır.

Teşhir salonlarındaki sergileme ve düzenleme çalışması I. Kat çıkış merdivenden sağa doğru ziyaret edilen müzenin bitiş noktası bu merdivenlerin yanında bulunan başta Pisidia Bölgesi antik kentlerine ait şehir sikkeleri, Roma İmparatorluk ve Bizans İmparatorluk dönemi sikkelerinin kronolojik sırayla düzenlenmiş vitrini ile yine bölgemizde define halinde bulunmuş Pers – Helenistik – Roma – Bizans – Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerine ait sikkelerle final bulunmaktadır.