Mehmet Akif Kaplan / DOGA-ÇLAMA

Doğaçlama, sanatçının eser üretim sürecinde herhangi bir konu ya da düşünceye bağlı kalmaksızın içinden geldiği gibi çalışmasıdır. Doğaçlama anlam bakımından spontane, rastlantısal, serendipiti (mutlu tesadüf) kelimeleri ile de yakınlık gösterir ve tüm bu kelimelerin potansiyelini içinde barındırır. Bu bakımdan doğaçlama rastlantılara, tesadüflere açıktır. Doğaçlama eser sanatçı tarafından önceden planlanmadan, hazırlıksız bir şekilde kendiliğinden ortaya çıkar. Sanatçı doğaçlama yaparken o anda içten geldiği gibi kendisini üretim sürecine bırakır ve o anki içsel durumunu görselleştirir.

Bu serginin adı Doğa-çlama olarak belirlendi. Doğa kelimesi ve -çlama eki birbirinden kısa çizgi ile ayrılır ve böylece doğaçlama kelime anlamının yerini doğa anlamına bırakır. Sanatçı Doğa-çlama ile hem doğayı hem de insanın iç doğasını sentezleme düşüncesi içerisindedir. Bu sergide sanatçı model aldığı doğa ile o anki kendi içsel yaşantısının ritmini sezgileriyle bütünleştirir.

Martin Heidegger Sanat Eserinin Kökeni adlı kitabında Albrecht Dürer’in ‘Sanat, gerçekten doğadadır, kim onu doğadan koparıp alırsa, ona sahip olur’ sözünü alıntılayarak sanatın doğada yattığını düşünür, bununla birlikte o sanatta gerçeğin basitçe doğadan taklit edilmesi veya sanatsal yoldan yeniden üretilmesi anlaşılmaması gerektiğini belirtir. Bu bağlamda Doğa-çlama doğanın bir taklidi ya da yeniden üretimi olmayıp sanatçının içsel sezileri ile doğaya ait gözlemlerinin düşünsel bir kolaj ve montajlama yöntemiyle ilişkilendirilmesi demektir. Sanatçının eserleri kullandığı yöntem ve stratejiler bakımından doğaçlamadan ayrılır.

Doğa-çlama doğaçlamadan farklıdır. Doğaçlama aniden plansız yapılan şeyleri nitelemek için kullanılırken, Doğa-çlama kelime kökü olan ‘doğa’ya gönderme yapar. Sanatçının üretimleri plansız ve düşünülmeden yapılmamıştır. Buradaki doğa-çlama doğaya ait olanla olmayanın bir sentezidir. Hem bir doğayı hem de içsel dünyanın görsel dünya ile deneyimlenmesidir. Sanatçının içsel doğası ile sanatçıdan bağımsız doğanın bir aradalığıdır. Doğa-çlama aynı zamanda konu edilen doğada olmayan elemanların doğanın bir başka yerinden ödünç alınarak oraya montajlanmasıdır. Örneğin resimlerde bir bozkır manzarasının model olduğu doğada göl bulunmazken, yakın bir coğrafyadaki gölün oradan alınarak bozkıra uyarlanması şeklinde de anlaşılmalıdır. Yani mevcut olanda yer almayanın oraya yerleştirilmesi, monte edilmesidir.